Marmara Gölü

Marmara Gölü

Marmara Gölü, Manisa ilinin doğusunda ve Gediz Nehri’nin kuzeyinde yer alıyor. Sulak alan, Gördes Çayı ve yer altı sularıyla beslenen, rezervuara dönüştürülmüş bir tatlı su gölüdür. Marmara Gölü, Ulusal Öneme Haiz Sulak Alan ve Türkiye’deki 305 Önemli Doğa Alanı’ndan biri. Geçtiğimiz yıllara kadar kış aylarında gölde yaklaşık 65 bin su kuşu görülmekteydi. Tepeli pelikan (Pelicanus crispus), mahmuzlu kızkuşu (Vanellus spinosus), pasbaş patka (Aythya nyroca) ve alaca balıkçıl (Ardeola ralloides) alanda kuluçkaya yatan önemli su kuşlarıydı. Fiyu (Mareca penelope), elmabaş patka (Aythya ferina), kılıçgaga (Recurvirosta avosetta) türlerinin önemli popülasyonları ve nesli tehlike altına girmeye yakın olan tepeli pelikan türünün dünya nüfusunun yüzde dokuzu kış aylarında Marmara Gölü’nde beslenmekte ve kışı burada geçirmekteydi. Alan kuşlar açısından önemli bir konaklama, beslenme ve üreme alanıydı. Marmara Gölü 5 endemik tatlı su balığı türüne ev sahipliği yapıyordu.

Yanlış tarım ve su politikaları sebebiyle, özellikle yeraltı ve yerüstü sularının aşırı kullanımı gibi nedenlerle göl yok oldu. Göldeki kurumanın ardından Manisa Valiliği, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ile Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM) arasında 4 Kasım 2022’de Marmara Gölü Sulak Alanı Rehabilitasyon Üzerine İş Birliği Protokolü imzalandı. Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı Ulusal Sulak Alan Komisyonu 8 Aralık 2022 tarih ve 37-2022/2 sayılı, “Manisa İli Gölmarmara İlçesi sınırları içerisinde bulunan Marmara Gölü’nün eski haline gelmesi durumunda koruma bölgelerinin yeniden değerlendirilmesi kaydıyla, Revize Sulak Koruma Bölgeleri sınırlarının onaylanması ve uygulanması” kararı verdi. Bu karar, gölde TİGEM tarafından tarım faaliyetlerinin gerçekleştirilmesini meşrulaştıyordu.

Ulusal Sulak Alan Komisyonu’nun sulak alan sınır revizyonu kararına ve işbirliği protokolüne karşı, S.S. Gölmarmara ve Çevresi Su Ürünleri Kooperatifi, WWF-Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı), Salihli Çevre Derneği, Akhisar Çevre Derneği, Manisa Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma ve Çevre Derneği ve göl çevresinde yaşayan kişilerle birlikte dava açtık. 

Yaklaşık 2.6 milyon yaşında olan göl, kış aylarında hala yağmur sularıyla hayatta kalmaya çalışıyor.  Gölün eski haline kavuşabilmesi için hukuki mücadeleler ve kampanyalar yürütüyoruz.

Marmara Gölü’nün hayatta kalmaya devam etmesi için yapılması gerekenler oldukça açık. TİGEM’in alanda tarım yapmasının önünü açan protokolün iptal edilmesi ve ardından; Gördes Barajı’ndan Marmara Gölü’ne su bırakılması, Ahmetli Regülatörü’nden Marmara Gölü’ne su verilmesi, göl çevresindeki alternatif su kaynaklarından göle su sağlanması, Kum Çayı’nın nehir yatağında kontrolsüz ve denetimsiz kum ocağı işletme faaliyetlerinin sona erdirilmesi ve derivasyon hattında nehir yatağının düzenlenmesi, göl çevresinde tarımsal üretim kuyuları ve su çekiminin kontrol altına alınması gerekiyor.